09 Eki Lamina Diş
Laminalar genellikle ön dişlerde uygulanan çok ince porselenlerdir. Fiziksel yapıları güçlendirilen porselenlerin, bu sayede çok ince yapılmaları sağlanmıştır. Diş hekimliği konservatif bir yaklaşımla, daha az oranda doku kaybı gerektirecek restoratif işlemleri ön plana çıkartmıştır. Porselen laminalar dişte çok az ya da hiç preparasyon gerektirmeden uygulanan işlemlerdir. Özel yapıştırıcılarla yapıştırılan porselen laminaların renk geçirgenliğinin iyi olması nedeniyle estetik açıdan oldukça mükemmel sonuçlar alınmaktadır. Bu sayede yaygın olarak kullanılan restoratif seçenekler içinde yer alır. Oldukça hassas teknikler kullanılarak, çok ince üretilen laminalar dişle ve çevre dokularla çok iyi uyum sağlamaktadır.
Laminalar dişlere az müdahale edilerek hazırlanmaktadır. Bazı durumlarda müdahaleye bile gerek kalmadan, sadece dişin ölçüsü alınıp, porselen diş laboratuvarında hazırlanır. Bitmiş haldeki lamina dişin kalınlığı yaklaşık olarak 0,5 ile 0,7 mmdir. Dişlerde sadece ön yüzeylerde preparasyon yapıldığından, konservatif tedaviler içinde yer almaktadır. Işık iletkenliği olması nedeniyle, protezin doğal dişlerle aynı reaksiyonu vermesi sağlanmaktadır. Hastaların ağzına estetik form vermek için, harcanan zaman kısalmıştır. Burada dişin küçültülmesi için işlem yapılmadığından, oldukça avantajlı olarak kabul edilir.
Porselen laminalar ne zaman tercih edilir?
Porselen laminalar dişlerin arasında bulunan diastema adı verilen boşlukları kapatmak için uygulanan en estetik çözüm yoludur. Özellikle dişlerinin renginden memnun olmayan kişilerde diş beyazlatma işleminden de sonuç alınamazsa, porselen lamina tercih edilebilir. Tedavilerin içinde en doğrusu ortodontik tedavi olmasına rağmen, bunun uzun bir süreç gerektirmesinden dolayı hastalar tarafından tercih edilmemektedir. Bu durumlarda porselen laminalar konservatif şekilde estetik görünüm kazanmak için alternatif tedavi olmaktadır. Kırık nedeniyle madde kaybı olan dişler ve eski dolguların bozulmuş olan renk ve yapısının düzeltilmesi için porselen lamina tercih edilebilir. Dişlerde olan aşınma kişinin yüz ifadesini etkileyen bir unsurdur. Dişin dikey boyutunun kısalması halinde, yüzde çökme oluşur. Bu yüzden porselen lamina kullanılarak dişin dikey boyutu yeniden sağlanır. Bu özellikle ön dişlerde mükemmel sonuçlar verir.
Porselen laminaların avantajları nelerdir?
Porselen laminalar sayesinde dişlere az müdahale yapılması en büyük avantajlardan biridir. Bunun sayesinde çalışma süresinin kısalması hastaların rahatlamasına neden olmaktadır. Bunun dışında minimum müdahale olması nedeniyle dişlerde daha konservatif bir tedavi olarak görülür. Başka bir avantajı da ışık geçirgenliğinin olması sebebiyle doğal dişlere yakın olmasıdır. Bu yüzden doğal bir görünüm elde etmek kolaylaşır. Ayrıca renk seçenekleri de bulunmaktadır. Diş ve diş etinin birleştiği yerde mükemmel bir uyum sağlar. Metal destekli olan porselen köprülerde meydana gelen diş eti kenarındaki yansıma lamina porselenlerde oluşmaz. Ayrıca metal provası, cila, zirkonyum, alt yapı provası gibi ayrı seanslar olmadığından toplam tedavi süresi daha kısa süren bir uygulamadır. Lamina porselenlerin provası cilalanmış olarak yapılır. Bunların cila derecesi yüksek porselen fırınlarında yapıldığından aşınmaya karşı dirençlidir. Aynı zamanda çay, kahve, sigara gibi maddelerden etkilenmediği gibi, üzerinde diş taşı oluşmaz.
Porselen laminaların dezavantajları nelerdir?
Porselen laminalar dişlerin hazırlanmasından ölçü aşamasına kadar oldukça hassas bir çalışma gerektirir. Bu aşamadan sonra laboratuvar işlemlerinde de hassasiyet ön plandadır. Bunun nedeni protezin kalınlığının yaklaşık olarak 0,5 mm olmasındandır. Ayrıca bunlara yüksek dayanma gücü veren bonding aracılığıyla yapıştırılması da hassasiyet gerektiren bir aşamadır. Diğer tedavi yöntemlerine göre maliyetli bir uygulamadır. Nadiren oluşan porselen yaprakçıkların dişten ayrılması durumunda laminalar yeniden bonding aracılığıyla yapıştırılmaktadır.
Porselen laminalar nasıl yapılır?
Tedavi öncesinde bazı hazırlıkların yapılması gerekir. Hastalar için en uygun olacak gülüş tasarımı yapılır. Burada öncelikle diş etlerinin sağlıklı olması gerekir. Yapılacak işlemde estetik beklenti yüksek olduğundan önce diş taşı temizliği, küretaj gibi tedavilerin uygulanması gerekir. Ayrıca diş etinde şekil bozukluğu varsa bunun düzeltilmesi şarttır. Başlangıçta ağızdan ölçü alınması dişlerin ilk halini saklamak ve gerekli ön çalışmaları yapmak için gereklidir. Dişin normalden geride bulunması söz konusuysa gerektiği takdirde aşındırmaya gerek kalmaz. Gerekli olan hallerde lokal anestezi uygulanıp dişler uyuşturulur ve dişlerin sadece ön yüzlerinde çok ince bir tabaka kaldırılır ve basamak oluşturulur. Daha sonra porselen laminaların hazırlanacağı asıl ölçü alınır. Bu işlemler hastanın ağzında yapılacak işlemlerdir. Diğer tedavilere göre daha kısa sürede bitirilir.
Laboratuvar işlemleri: Yapılan işlemlerden sonra laboratuvarda hassas bir çalışma yapılması gerekir. Cad-cam ya da klasik yöntemler güçlendirilen porselenden laminalar hazırlanır. 5-6 gün içinde lamina porselenler hazır hale getirilir. Bu yapım tekniğine ve olayın zorluk aşamasına göre değişiklik gösterebilir. Daha sonra protezler ağızda prova edilir. Hastanın ağzındaki estetik görünüm değerlendirilerek beklentileri karşılayıp karşılamadığını karşılaştırmak için provada hastanın görüşü alınır. Düzeltilmesi gereken yerler varsa yeniden diş teknisyenine yollanır. Son aşama porselen laminaların yapıştırılmasıdır. Bu aşamada da hassas bir çalışma gerekir. Porselen yaprakçıklar bonding vasıtasıyla dişe özenle yapıştırılır.
Porselen laminaların kullanım süresi ne kadardır?
Porselen laminalarda uygun yapıştırma ve porselenin kullanılması ve uzman doktorlarca yapılması kullanım ömrü açısından son derece önemlidir. Bundan sonra hastaların uygulaması gereken iyi bir ağız bakımı sayesinde, uzun yıllar ilk günkü takıldığında olduğu gibi kişilere hizmet edebilir.
Porselen laminalar hangi hastalarda uygulanabilir?
Porselen laminalar renkleşme sorunu olan ön diş gruplarındaki dişlerde
Düzensiz, çarpık ve seviye sorunu olan eğri dişlerde
Birbirinden ayrık olan dişlerde
Eskimiş, büyük ve renk sorunu olan dolgularda
Aşınmış ve kırık dişlerin restorasyonunda
Diş beyazlatma işlemiyle tedavi edilememiş, antibiyotik ve aşırı miktarda flor kullanımıyla oluşmuş renklenmelerde
Kozmetik açıdan hastanın dişlerinden memnun olmadığı hallerde porselen laminalar uygulanabilir.
Porselen laminaların uygulanamadığı bu tip durumlarda estetik ful porselen koronlar trcih edilebilir.
Porselen laminaların bakımı nasıl yapılmalıdır?
Bunların bakımları doğal dişlerde farklı değildir. Hastaların iyi bir ağız bakımı uygulamaları sayesinde yıllarca kullanılabilir. Herkesin güzel bir gülümsemeye ihtiyacı vardır. Güzel bir gülümseme için diş dokusunda çok fazla operasyon yapmadan uygulanan estetik ve uzun ömürlü olan restorasyonlardır.
Porselen laminalar takıldıktan sonra nelere dikkat edilmelidir?
Lamina porselenlerin dişlere yapıştırılmasından sonra, dişlerinizle doğal bir şekilde kaynaşan bir yapı oluşacaktır. Ancak yine de laminaların zarar görmemesi için, sert şeyleri çiğnemekten, diş gıcırdatmaktan, tırnak yemekten, kalem ısırma gibi alışkanlıkların terk edilmesi gerekir. Ayrıca 6 aylık düzenli olarak diş doktoru ziyaretleri ihmal edilmemelidir.
Porselen laminalar kimlere uygulanmaz?
Alt çenenin çok önde olması halinde, bu kişilere uygulanmaz.
Diş yapılarının başa baş kapandığı hastalarda uygulama yapılamaz demek doğru değildir . K esim şeklindeki ufak değişikliklerle arzu edilen görüntü sağlanabilir.
Yeterli mine dokusu olmayan kişilerde porselen lamina yapılamaz.
İleri derecede fluorozisli durumlarda uygulanamaz. Bunlarda lamina porselenler sağlıklı olarak yapışmaz.
Hastaların diş gıcırdatma gibi zararlı alışkanlıkları varsa, bunların tedavisi yapılmadan porselen lamina uygulanmamalıdır.
Porselen laminaların porselen kaplamalara göre avantajları nelerdir?
Porselen kaplamalar dişe uygulandıklarında, dişten çepeçevre 2 mm doku kaldırılması gerekir. Porselen lamina uygulamasında ise, dişlerin sadece ön yüzünden 0,3-1,0 mm dokunun kaldırılması yeterli olur.
Porselen laminalar neden estetik bir görünüm sağlarlar?
Lamina porselenler çok ince olduğundan, doğal diş dokusundaki mine gibi şeffaftır. Doğal dişler üzerine ışık geldiğinde, yansımaya neden olmaz. Işık diş dokusundan geçerek, dentin dokusuna ulaşır. Porselen laminalarda doğal dişler gibi parlak bir görünüm sağlar. Dişlere matlık vermez.